● Bieżące prace Jesienna aura w grudniu pozwala na wykonanie prac, których nie zdążyliśmy zrobić wcześniej. Możemy więc spokojnie przekopać grządki wzbogacając je w kompost i ewentualnie nawozy mineralne. Co 3–4 lata można wykonać wapnowanie gleby (o potrzebie wapnowania powinny decydować badanie kwasowości gleby i preferencje uprawianych roślin). Pod mniej wytrzymałymi na mróz roślinami można rozkładać ściółkę z kory, obsypywać pnie kopczykami z ziemi. Zbieramy z ogródka wszelkie resztki roślinne i przeznaczamy je na kompost. Ścięte gałązki (np. po malinach jesiennych) można rozdrobnić i również kompostować. Warto pamiętać, że nic nie zastąpi w ogrodzie dobrego kompostu. Na kompost można wrzucać liście, trawę, odpadki kuchenne, resztki roślinne pozostałe po zakończonym sezonie. Pamiętajmy, aby przed zimą okryć kompostownik, co przyspieszy proces kompostowania (więcej na ten temat w „Moim Ogródku”).
● Zabezpieczenia na zimę W listopadzie i na początku grudnia było jeszcze za ciepło na okrywanie roślin. Rośliny okryte za wcześnie mogą zagniwać albo nawet wznawiać wzrost. Dlatego należy kierować się zasadą, że okrywamy je (słomą, włókniną, kartonem, stroiszem) dopiero wtedy gdy temperatura poniżej zera będzie utrzymywać się przez kilka dni. Kopczyki z ziemi wokół pni wrażliwych drzewek można wykonać wcześniej. Osłanianie roślin jest szczególnie ważne, gdy spodziewane jest wystąpienie silnych mrozów i wiatrów. Po opadach śniegu nie udeptujemy trawnika, aby nie utworzyła się skorupa lodowa. Strzepujemy biały puch z roślin iglastych, aby pędy nie uległy rozłamaniu, a najlepiej wcześniej okręcić je sznurkiem (nie będą się rozchylać).
● Sadzonki korzeniowe Aż do zamarznięcia gleby można pobierać sadzonki korzeniowe z takich roślin jak: dyptam jesionolistny, dziewanna, jeżówka purpurowa, mak wschodni, mikołajek alpejski, żywokost. Korzenie dzielimy na fragmenty: 5–8 cm – gatunki o grubych korzeniach i 2,5–3 cm – gatunki o cienkich korzeniach. Części z grubych korzeni sadzimy pionowo lub lekko skośnie, a z cienkich – poziomo do doniczek lub skrzynek z podłożem. Ważne jest, aby sadzonka zachowała orientację góra-dół. Sadzonki obficie podlewamy i ustawiamy w ciepłym miejscu.
● Sadzonki zdrewniałe Jeśli chcemy rozmnożyć krzewy, np. derenie, forsycje, jaśminowce, tawuły, pięciorniki, krzewuszki, możemy przygotować sadzonki z rocznych lub dwuletnich, dobrze zdrewniałych pędów o wykształconych pąkach. Sadzonki tniemy ostrym nożem na 10–30 cm odcinki, wiążemy w pęczki, etykietujemy i umieszczamy w piwnicy, zagłębione w wilgotnym piasku do 3/4 wysokości. Przechowujemy je tak aż do wiosny, kiedy to zostaną wysadzone.
● Duże w wersji mini Większość popularnych drzew osiąga zbyt duże rozmiary, aby można było posadzić je na działce. Powstało jednak wiele wolno rosnących odmian o atrakcyjnym pokroju i ulistnieniu, które osiągają znacznie mniejsze rozmiary. Często są to odmiany o parasolowatej lub kulistej koronie, o wysokości uzależnionej od miejsca szczepienia. Kto zatem marzy np. o lipie, buku, modrzewiu, brzozie na działce ma z czego wybierać! – zainteresowanym polecamy artykuł w grudniowym „Moim Ogródku”.
● Ozdobne w przechowalni Sprawdzamy stan przechowywanych karp dalii, bulw mieczyków, cebul. Usuwamy te suche lub z oznakami chorób. Podczas przechowywania ważna jest temperatura – optymalna to 5–10°C, a dla roślin balkonowych – 8–10°C. Rośliny podlewamy sporadycznie, aby nie dopuścić do przesuszenia korzeni. Przycinamy pędy suche i chore.
● Święta tuż, tuż Trudno sobie wyobrazić aby święta Bożego Narodzenia obyły się bez dekoracji. Pomysłów na nie jest wiele, a działka stanowi nieocenione źródło roślin, które można do tego wykorzystać. Z „Działkowca” można dowiedzieć się, jak „magicznie” udekorować świąteczny stół, zrobić mini choinkę z sosnowych szyszek, proste dekoracje z jabłek, wiszącą ozdobę na okno, efektowną świąteczną girlandę, stroiki, wianki na drzwi bądź wieńce na stół. Warto skorzystać z dostępnych materiałów i zainspirować się efektownymi, prostymi do wykonania aranżacjami – świąteczny efekt „murowany”!
● Choinka bez kłopotu Coraz częściej chcemy być „eko” i jako świąteczną dekorację wybieramy choinkę, którą później posadzimy na działce. Istnieje jednak duże ryzyko, że po wysadzeniu bardzo szybko zamieni się w potężnych rozmiarów drzewo. Wszystkim, którzy chcą kupić świąteczne drzewko, które zawsze pozostanie małe, polecamy artykuł „Choinka w miniaturze” w grudniowym „Działkowcu”. A jak dbać o drzewko w domu? Ziemia w doniczce powinna być wilgotna. Dobrze jest też ustawić w pobliżu pojemnik z wodą (zwiększy wilgotność powietrza). Nie należy trzymać choinki zbyt długo w mieszkaniu (rozhartuje się). Po Nowym Roku przenosimy ją na zewnątrz, zabezpieczmy donicę przed mrozem, podlewamy (zwłaszcza gdy jest ciepło i słonecznie). W czasie odwilży warto wkopać donicę do ziemi.
● Podlewanie zimozielonych Wiele gatunków roślin nawet w okresie zimowego spoczynku wymaga podlewania. Dotyczy to np. różaneczników, trzmieliny, bukszpanów. Zanim zamarznie gleba rośliny podlewamy regularnie i obficie, a później zabieg kontynuujemy w czasie odwilży. Dzięki temu nie ucierpią od suszy fizjologicznej i piękniejsze powitają nowy sezon. Więcej na ten temat – w „Działkowcu”.
● Pędzenie warzyw W domu na parapetach można rozpocząć pędzenie pietruszki, cebuli, szczypiorku. Ważne, aby zapewnić roślinom jak najwięcej światła. Aby „przełamać” spoczynek roślin cebulowych, można je moczyć w ciepłej wodzie (35–40°C) – odpowiednio cebula 3–4 godziny, 12 godzin szczypiorek. Wysiewamy sukcesywnie nasiona rzeżuchy i produkujmy kiełki. To tanie i proste sposoby na uzyskanie zdrowych, witaminowych dodatków.
● Moda na własne warzywa Świeża sałata lub rzodkiewka prosto z grządki, a może pomidorki koktajlowe prosto z krzaka… Zdrowy styl życia to hasło dzisiejszych czasów. Wybieramy ekologiczną żywność, dlatego coraz częściej decydujemy się na samodzielną uprawę warzyw. Z „Działkowca” można dowiedzieć się jak zaprojektować właściwy warzywnik – jakich zasad przestrzegać i co posadzić.
● Młode rośliny Nowo posadzone drzewka zabezpieczamy usypując wokół pni kopczyki z ziemi lub trocin, a gdy temperatura spadnie poniżej zera – osłaniając pnie agrowłókniną, słomą lub kartonem (nigdy nie używajmy do tego folii!). Pamiętajmy, aby u roślin szczepionych nie zakrywać ziemią miejsca szczepienia.
● Pryskamy brzoskwinie Drzewa brzoskwiń i nektaryn można jeszcze opryskać przeciw kędzierzawości liści brzoskwini – chorobie powodującej m.in. deformacje i karminowe przebarwienie liści. Oprysk wykonujemy przy temperaturze powyżej +6°C, stosując Miedzian 50 WP lub Syllit 65 WP.
● Zrazy do przeszczepiania Jeżeli planujemy na wiosnę przeszczepianie drzew, to na początku grudnia ścinamy potrzebne do tego pędy (zrazy). Powinny mieć one 40–50 cm i średnicę u podstawy powyżej 5 mm, tak aby z każdego można było uzyskać 3–4 trzyoczkowe zrazy. Jeżeli zbieramy pędy z kilku odmian, to wiązki z pędami należy trwale oznakować (np. permanentnym flamastrem). Zrazy przechowujemy w piwniczce pod altanką, zadołowane do 1/3 ich wysokości w wilgotnym piasku lub owijamy folią, układamy w rowku wykopanym od północnej strony altany i zasypujemy wilgotnym piaskiem. Więcej na ten temat można przeczytać w „Działkowcu”.
● Sztobry W tym samym terminie można ścinać przeznaczone do rozmnażania przez sadzonki zdrewniałe roczne pędy porzeczek i łozy winorośli, z których wiosną, po przechowaniu w podobnych warunkach jak zrazy do szczepienia, przygotowuje się sadzonki.
● Uszkodzenia Należy systematycznie kontrolować pnie, zwłaszcza u jabłoni, czy kora u podstawy nie została ogryziona przez myszy, nornice, a ponad linią śniegu przez zające. Jeśli takie uszkodzenia zauważymy, należy niezwłocznie je zasmarować pastą Funaben Plus 03 PA.
● Bielenie Aby nie dopuścić do pękania, bielimy pnie i nasady konarów mlekiem wapiennym z dodatkiem gliny, co utrudnia jego spłukiwanie przez deszcz. Bielenie trzeba wykonać już w drugiej połowie grudnia, a w styczniu i lutym poprawić, jeśli wapno zostało zmyte.
● W przechowalni Przeglądamy przechowywane owoce i warzywa. Nadpsute i pleśniejące należy usunąć, gdyż są one źródłem zakażenia tych zdrowych, leżących w sąsiedztwie. Dotyczy to zwłaszcza pomieszczeń, w których jest zbyt wysoka temperatura, co sprzyja rozwojowi chorób wywołujących zgnilizny. Nie należy wykrajać zgniłych miejsc i zjadać reszty owocu, która tylko pozornie jest zdrowa. Nadgniłe owoce mogą być skażone przez grzyby, które wytwarzają toksyczną patulinę.
● Na rozgrzewkę Na zewnątrz coraz zimniej, zdarza się, że czasem porządnie przemarzniemy i wówczas marzymy o szybkim rozgrzaniu się, aby zapobiec ewentualnemu przeziębieniu. W takiej sytuacji najlepiej jest przygotować rozgrzewającą herbatkę. Możemy użyć do tego niektórych ziół, a także przypraw, bądź tradycyjną herbatę wzbogacić o rozgrzewające dodatki, jak np. imbir, cynamon, pini. W grudniowym „Działkowcu” można przeczytać m.in. o rozgrzewającej i leczniczej mocy herbatek z lipy, tymianku, maliny, dzikiej róży oraz bezcennych dodatkach do herbat, które działają przeciwzapalnie i uodparniająco. Istotne będą też informacje jak parzyć herbatki aby wydobyć ich wszystkie zalety oraz w którym momencie je wzbogacać cennymi dodatkami.
● Na stres – dieta! Stres towarzyszy nam przez całe życie, jednak gdy jest przewlekły, może doprowadzić do poważnych zaburzeń, a nawet ciężkich stanów chorobowych. Do problemu możemy podejść prewencyjnie, dbając odpowiednio wcześniej o to, aby nasz organizm poradził sobie z sytuacjami stresowymi. Jak to zrobić? – Stosować odpowiednią dietę! O „broni” na stres, zaburzenia snu i depresję można przeczytać w grudniowym „Moim Ogródku”.
● Na doniczkowych Zimą, w naszych mieszkaniach, dobre warunki do rozwoju mają przędziorki uszkadzające rośliny doniczkowe. Sprzyja im wysoka temperatura i mała wilgotność powietrza. Ich liczebność można znacznie ograniczyć zraszając często rośliny wodą (w celu utrzymania wysokiej wilgotności powietrza), zmywając liście wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń, a później spłukując pod prysznicem.
● Biodynamika Warto w nadchodzącym sezonie rozważyć uprawę roślin w rytmie przyrody. Pomoże w tym Kalendarz biodynamiczny 2016. Dowiemy się z niego m.in. jakie zabiegi wykonywać w poszczególne dni roku, jak wyprodukować dorodne owoce i warzywa, jak prowadzić ogród w sposób ekologiczny w oparciu o płodozmian, nawożenie naturalnymi nawozami i biologiczną ochronę roślin przed chorobami i szkodnikami. Kalendarz biodynamiczny 2016 dostępny jest w sprzedaży wysyłkowej tel. 22 101 34 34.
● Bieżące prace Powoli kończymy prace ogrodowe na działce. Porządkujemy przed zimą rabaty i grządki warzywne – usuwamy „zważone” liście, pędy oraz resztki warzyw, nawozimy, osłaniamy... Możemy jeszcze sadzić i przesadzać drzewa oraz krzewy. W spiętrzeniu ostatnich prac ogrodowych łatwo się zgubić, dlatego najlepiej skorzystać z praktycznych, aktualnych porad zawartych w miesięczniku „Działkowiec”. Wybór najlepszych roślin, sadzenie, nawożenie i jesienna ochrona z „Działkowcem” będą łatwe!
● Najlepszy nawóz i to za darmo! Liście masowo opadają z drzew. Nie wolno ich wyrzucać, ani palić, tylko wykorzystać do zrobienia kompostu, którym już w przyszłym roku zasilimy rabaty i grządki. Także ścięte pędy i gałęzie również można (po rozdrobnieniu) kompostować. To samo dotyczy resztek roślin oraz pokosu, z ostatniego już w tym sezonie, koszenie trawnika. Pamiętajmy, że zgodnie z Regulaminem ROD każda działka powinna być wyposażona w kompostownik.
● Zakaz spalania Co roku w okresie jesiennych porządków nie brakuje osób, które zamiast rozsądnie zagospodarować duże ilości resztek roślinnych i liści, spalają je, powodując szkodliwe zadymienie całej okolicy. Wszystkim działkowcom polecamy artykuł Spalanie na działkach surowo zabronione opublikowany na stronie internetowej www.pzd.pl , który szczegółowo wyjaśnia ten temat.
● Czas zadbać o glebę Uzyskanie dobrych plonów, w dużej mierze zależy od właściwej uprawy gleby jesienią. Aby zrobić to jak najlepiej, warto skorzystać z porad listopadowego „Działkowca” i dowiedzieć się: czy, kiedy i jak pobrać próbkę gleby do analizy, czym i ile nawozić, kiedy wskazane jest wapnowanie, którą glebę przekopujemy przed zimą, a na której tego lepiej nie robić, jak stosować nawozy fosforowe, które wpływają na zwiększenie ilości i jakości plonu.
● Wolno, czy nie wolno? Już od 1 stycznia 2016 r. działkowców obowiązywać będzie nowy Regulamin ROD. Warto zapoznać się z nim jak najwcześniej. Pomoże w tym listopadowy numer miesięcznika „Działkowiec”, w którym prawnicy Związku przystępnie i krótko przekazują najważniejsze jego regulacje, m.in. w co można wyposażyć działkę, a co jest zabronione; jak zbudować/zmodernizować altanę zgodnie z prawem, aby nie narazić się na niepotrzebne koszty związane z koniecznością usunięcia nieprawidłowości; jakie sadzić rośliny i gdzie, aby nie być w sprzeczności z przepisami; jakie zwierzęta można hodować na działce; które rośliny można usunąć bez zezwolenia, a które go wymagają oraz gdzie je uzyskać; czy można palić ogniska i spalać odpady na działce; kto i kiedy ma prawo wjeżdżać do ogrodu samochodem. Zgodnie z ustawą o ROD przepisy nowego Regulaminu obowiązują nie tylko działkowców, ale wszystkich przebywających w ogrodzie. Pełny tekst Regulaminu ROD dostępny jest na www.pzd.pl, a w najbliższym czasie, w formie broszurowej, trafi do ogrodów. Listopadowy numer „Działkowca” to jedyna okazja na otrzymanie Regulaminu ROD w „pigułce”!
● Kupujemy i sadzimy róże Pogoda nas rozpieszcza przedłużając jesienny sezon ogrodniczy. Cieplejsze dni warto wykorzystać na posadzenie róż, które w przyszłym roku zachwycą swoją elegancją i zapachem. Jeśli nie chcemy mieć niespodzianek, kupujemy odmiany licencjonowane, nieco droższe, ale za to pewne. Kwiatowy dywan uzyskamy z róż okrywowych, np. odmian: Alba Rose Meidiand (biała), Lovely Fairy (ciemno różowa), Cubana (łososiowo-różowa). Przy furtkach i pergolach doskonałe będą róże pnące, np. Eden Rose (peoniowa, zielono-żółto-różowa), Aloha (łososiowo-różowa), Elfe (jasno żółta), a na rabatach królować będą róże wielkokwiatowe, np. biała – Polar Star, Carina – różowa, Deep Impression – ciemno czerwona, i rabatowe – np. Novalis (pudrowa), Heidi Klum Rose (ciemno różowa). Sadzonki róż bardzo dobrej jakości można łatwo zamówić w sklepie wysyłkowym na www.dzialkowiecsklep.pl tel. 22 101 34 34.
● Problemy z iglakami To był sezon wyjątkowo trudny również dla iglaków. Igły żółkły, brązowiały, opadały, rośliny nie rosły lub wręcz usychały. Mieliśmy trudności z prawidłowym rozpoznaniem przyczyny tych problemów, przez co podjęte działania przeważnie były chybione. Listopadowy „Działkowiec” ułatwi postawienie trafnej diagnozy oraz podsunie gotowe rozwiązania problemów.
● Rozmnażamy konwalie Wykopujemy kłącza konwalii i dzielimy je na trzywęzłowe odcinki. Sadzonki sadzimy na nowym miejscu co 5 cm.
● Ozdobne przed zimą Zimowe uszkodzenia krzewów mogą być powodowane przez mrozy, silne wiatry, brak okrywy śnieżnej. Zabezpieczanie rozpoczynamy, gdy temperatura poniżej zera będzie utrzymywać się przez kilka dni. Na niekorzystne zimowe warunki najbardziej narażone są rośliny zawsze zielone a także młode krzewy posadzone jesienią. Zabezpieczanie rozpoczynamy obfitym podlaniem, później rozkładamy ściółkę, która ochroni przed utratą wody z gleby i jej zamarzaniem. Część nadziemną osłaniamy np. agrowłókniną lub matą słomianą. Można też wbić grube gałęzie wokół roślin i zamocować na nich siatkę cieniującą. Posadzone jesienią byliny oraz zimozielone krzewinki (np. wrzosy) okrywamy gałązkami drzew iglastych, słomą. Okrywę mocujemy, aby nie porwał jej wiatr. Więcej na ten temat można przeczytać w „Moim Ogródku”.
● Owoce z ogródka Sadząc jesienią niektóre drzewa owocowe oraz krzewy, pierwszych plonów możemy spodziewać się już w przyszłym sezonie! Warto postawić na gatunki i odmiany mniej pospolite, których owoców łatwo nie dostaniemy w sklepie bądź są one drogie. Są to np. pigwa wielkoowocowa i aronia (doskonałe na nalewkę, sok, do herbaty), jagoda kamczacka (owocuje już w maju), borówka wysoka, śliwa japońska, aktinidia tzw. mini kiwi, świdośliwa, czarna malina. Dobre odmiany drzew i krzewów można zamówić wysyłkowo w sklepie „Działkowca” – tel. 22 101 34 34. Kupione rośliny należy jak najszybciej posadzić i obficie podlać, a pod koniec miesiąca zabezpieczyć przed mrozem.
Kupując drzewka wybierajmy te na podkładkach karłowych (jeśli gleby są żyzne) lub półkarłowych (na glebach słabszych), które stworzą mniejsze korony, zajmą mniejszą powierzchnię i łatwiej je pielęgnować. Warto rozważyć też posadzenie większej ilości krzewów – nie zajmują dużo miejsca, owocują corocznie, nie musimy długo czekać na pierwsze owoce, mają małe wymagania glebowe i klimatyczne.
● Zamiast słodyczy Doskonale sprawdzą się tak suszone owoce! Można je zrobić samemu lub kupić w sklepie. Miesięcznik „Działkowiec” podpowie jak samemu suszyć i przechowywać owoce aby zachować ich najcenniejsze właściwości oraz czym kierować się, jeśli zdecydujemy się na zakup gotowych produktów (jest to szczególnie ważne, gdyż niektóre przemysłowo suszone owoce mogą zawierać szkodliwe dodatki).
● Skutki suszy w sadzie Długotrwała susza, w połączeniu z niespotykanymi dotąd upałami, wyrządziła ogromne szkody w nasadzeniach roślin sadowniczych. Rośliny wejdą w stan spoczynku mocno osłabione. Można jednak im nieco pomóc stosując kilka prostych zabiegów opisanych w bieżącym „Moim Ogródku”. Warto spróbować!
● Oprysk na parcha jabłoni Tuż przed opadnięciem liści warto dokładnie opryskać drzewa jabłoni 5% roztworem mocznika w celu ograniczenia źródła choroby na wiosnę.
● Zabezpieczenia w sadzie Wokół pnia nowo posadzonych drzewek usypujemy z ziemi lub kompostu kopczyk wysokości 25–30 cm. Młode i nowo posadzone drzewka zabezpieczamy także przed zającami i sarnami przez owijanie pni grubym papierem pakowym, falistym lub plastikowymi, perforowanymi osłonkami. Nie należy stosować tak folii, w tym foliowych worków np. po nawozach. Zabezpieczenia przed mrozem wymagają też jeżyny bezkolcowe oraz niektóre odmiany winorośli. Pędy układa się na ziemi lub w płytkim rowku i okrywa cienką warstwą ziemi lub słomianą matą. Do okrywania nie stosujemy liści, bo te pod wpływem wody gniją i uszkadzane są pąki na pędach. Spod drzew i krzewów usuwamy chwasty, inaczej, po uschnięciu będą doskonałą kryjówką dla gryzoni ogryzających korę u podstawy pnia. Młode drzewa z takimi uszkodzeniami często usychają. Aby pozbyć się gryzoni można wsypać do nor lub rozłożyć w rurkach drenarskich (średnicy 5 cm) zatrute ziarno. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w „Działkowcu”.
● Przeciw kędzierzawieniu liści brzoskwini Jeżeli pod koniec listopada temperatura utrzymuje się powyżej +5ºC, opryskujemy drzewa przeciwko kędzierzawość liści brzoskwini stosując Miedzian 50 WP w stężeniu 1%. Oprysk wykonujemy bardzo dokładnie, pokrywając cieczą wszystkie pędy, gałęzie i pień.
● Wapnowanie Nie zawsze jest potrzebne. Wieloletnie stosowanie nawozów wapniowych bez potrzeby może przynieść więcej szkody niż pożytku. O zasadności zabiegu decyduje badanie kwasowości gleby i preferencje planowanych do uprawy roślin. Orientacyjnie przyjmuje się, że w większości przypadków grządki wymagają wapnowania co 3–4 lata.
● Jesienne siewy warzyw Pod koniec listopada wysiewamy, na przygotowane w październiku grządki, nasiona marchwi, kopru i pietruszki na wcześniejszy zbiór wiosenny. Nasiona należy wysiać tuż przed silniejszymi przymrozkami, ale jeszcze w niezamarzniętą glebę. Dlatego termin ten należy ustalać indywidualnie w zależności od przebiegu pogody. Wysiewa się je nieco głębiej niż wiosną oraz zwiększając o 40% ich ilość. Do siewu przedzimowego nadają się odmiany wczesne, o krótkim okresie wegetacji.
● Nauka po sezonie Kto uprawiał warzywa, ten miał w tym sezonie dużo nietypowych problemów. Jak je teraz zinterpretować i wyciągnąć wnioski na przyszłość? Pomoże w tym miesięcznik „Działkowiec”, który wyjaśni m.in. dlaczego na zielonych jeszcze pomidorach wystąpiły brązowe plamy chociaż na liściach ich nie było; warzywa miały nietypowe zabarwienie, srebrzyste plamy lub zapadnięte miejsca; cebula była mała i szybko zasychała; masowo opadały kwiaty i zawiązki fasoli… Warto przeczytać!
● Własne kiszonki – to proste! Warzywa kiszone zawierają więcej witaminy C, soli mineralnych i mikroelementów niż te świeże. Poza białą kapustą i ogórkami można kisić też np. kapustę czerwoną i pekińską, paprykę, pomidory, buraki ćwikłowe, marchew, cukinię, a nawet owoce, m.in. śliwki. „Mój Ogródek” podpowie, co i jak kisić, jak przygotować smaczne mieszanki, jak przechować uzyskane kiszonki. Warto spróbować!
Porady ogrodnicze
Polski Związek Działkowców
Stowarzyszenie Ogrodowe
Okręg w Elblągu