Altana ogrodowa - jaka powinna być? - 05.01.2016
Kwestie altanki na działce reguluje szereg przepisów, z którymi warto się zapoznać jeżeli zamierzamy przystąpić do budowy lub nabyliśmy działkę z istniejącą altanką. Na samym początku powinniśmy zadać sobie pytanie, co kryje się pod definicją altanka ogrodowa ? Na to pytanie odpowiada nam Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, która w Art.2 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 40) wprowadza definicje altanki działkowej- przez którą należy rozumieć wolno stojący budynek rekreacyjno-wypoczynkowy lub inny obiekt budowlany spełniający taką funkcję, położony na terenie działki w rodzinnym ogrodzie działkowym.
Ustawa o ROD z 2013 r. wprowadziła jasne zasady pozwalające działkowcom przenosić swoje prawo do działki na inne osoby. Mimo wyraźnych zapisów wielu działkowców nadal nie wie, jakie przepisy obowiązują w tym zakresie i jakich należy dopełnić formalności. Zarówno do Krajowej Rady, jak i okręgowych zarządów napływają pytania związane z procedurą przekazania działki na rzecz innej osoby, dlatego warto jeszcze raz przypomnieć, że proces ten reguluje art. 41 ustawy o ROD. Należy wyraźnie zaznaczyć, że działkowiec jest jedynie dzierżawcą działki, a nie jest właścicielem. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce stanowią oczywiście jego własność, ale grunt, na którym znajduje się działka już nie.
Regulamin ROD reguluje najistotniejsze zagadnienia związane z funkcjonowaniem ogrodu oraz zagospodarowaniem i korzystaniem z działki. Jest to dokument, który ma dla działkowców duże znaczenie, ponieważ zawiera zasady określające m.in. sposób i miejsce nasadzeń drzew i krzewów oraz lokalizację i wymiary altany. Nieprzestrzeganie przepisów w tym zakresie ma niestety największy wpływ na negatywne relacje pomiędzy najbliższymi sąsiadami.
Działkowcy coraz częściej chcą na swoich działkach utrzymywać niewielkie stado kur czy gołębi. Niestety, to co dla jednych jest przyjemnością i pasją – dla innych może stanowić przykry problem. Jeśli już dochodzi do sporów pomiędzy działkowcami – to często dotyczą one właśnie kwestii zwierząt na działce sąsiada. Celem uniknięcia problemów należy więc pamiętać, że hodowla na działce powinna spełniać wymagania wynikające z przepisów Regulaminu ROD, które od lat są w tym przedmiocie niezmienne. Ich kształt zachowany został także i w nowym Regulaminie ROD, który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016r.
18 czerwca 2015r. Sąd Najwyższy wydał wyrok w sprawie ze skargi kasacyjnej PZD od orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Krakowie w sprawie dotyczącej roszczeń z tytułu bezumownego korzystania za tereny ROD Wrzos i Kalina w Krakowie. W orzeczeniu tym SN w pełni poparł stanowisko Związku i uchylił wyrok w części zasądzającej od PZD przeszło 600 tys. zł. Sprawa będzie ponownie rozpatrywana przez Sąd w Krakowie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach potwierdził utrwalone stanowisko PZD w sprawie opodatkowania odszkodowań dla działkowców z tytułu likwidacji ROD. Od wielu lat Związeku bowiem twierdzi, że przedmiotowe odszkodowania objęte są zwolnieniem podatkowym wynikającym z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
"W sprawie definicji altany zapadł w ostatnim okresie niepokojący dla działkowców wyrok NSA, który kwestionuje każdy domek murowany na działce bez pozwolenia na budowę. Mało tego grozi się działkowcom wysokimi karami administracyjnymi i rozbiórkom wszystkich murowanych altan, by w ten wybredny sposób kolejny raz nękać działkowców i obrzydzić im zajmowanie się uprawą działek" - piszą działkowcy z ROD Szczepin we Wrocławiu
W świetle nowej ustawy o ROD zmieniła się procedura dotycząca zamiany działek. Inaczej wygląda w przypadku zamiany działki na wolną w innym ROD, a inaczej gdy działkowcy chcą się zamienić działkami położonymi zarówno w tym samym, jak i w innych ROD.
W świetle przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych nie ma możliwości zrzeczenia się prawa do działki i wskazania osoby bliskiej jako następcy.
Osoba, na rzecz której zostały przeniesione w drodze umowy, prawa i obowiązki wynikające z prawa do działki (art. 41 ust. 1 ustawy o ROD), czyli tzw. nabywca wstępuje w ogół tychże praw i obowiązków po ustępującym, dotychczasowym działkowcu, czyli zbywcy. W wyniku takiej umowy nabywca uzyskuje tytuł prawny uprawniający go do korzystania z działki.
Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych działkowca stanowią jego własność. W związku z tym, w przypadku sprzedaży nasadzeń i naniesień, a dokładniej podpisania umowy przeniesienia praw do działki działkowiec będzie miał prawo do otrzymania za altanę, szklarnię czy też drzewa i krzewy na działce odpowiednie wynagrodzenie.
Wiosna to okres wytężonych prac w ogrodzie. Zdarza się, że konieczne jest np. skoszenie trawy, pomalowanie płotu, itp. Z wykonawcą takiego zadania zarząd ROD musi podpisać odpowiednią umowę. Niekiedy zarządy ROD mają problem z rozróżnieniem tego, jaką umowę należy zawrzeć. Najkorzystniejsza jest umowa o dzieło, ponieważ za osobę zatrudnioną na jej podstawie nie odprowadza się składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Nie można jej jednak stosować w każdym przypadku, ponieważ podczas kontroli ZUS ma prawo zakwestionować rodzaj umowy, jeżeli stwierdzi, że nie zostały zawarte prawidłowo. 
W myśl przepisów ustawy o ROD z dnia 13 grudnia 2013r. Zarząd ROD może wypowiedzieć umowę dzierżawy działkowej działkowcowi, który uporczywie nie przestrzega przepisów prawa powszechnie obowiązującego oraz Regulaminu ROD. Powody wypowiedzenia wymienione są w art. 36 ustawy. Kolejny artykuł ustawy stanowi, że działkowiec nie godzący się z decyzją Zarządu ROD – może w terminie 30 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę – wytoczyć przed sądem powództwo o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne albo o przywrócenie prawa do działki na poprzednich warunkach.
Tematem, który wciąż niepokoi PZD, ROD i działkowców są roszczenia do gruntów ROD, z którymi Związek zmaga się od ponad 25 lat! Dotychczasowe orzeczenia sądowe i administracyjne nie dawały wiele nadziei na poprawę sytuacji roszczeniowej. Mimo ogromnego zaangażowania PZD, zapada wiele niekorzystnych rozstrzygnięć, skutkujących koniecznością wydania gruntu i zapłatą odszkodowań za rzekome bezumowne korzystanie.
