26 listopada 2021

 

 

Wędrując po lesie o tej porze roku możemy się natknąć na tajemnicze kulki przyklejone do liści. Szczególnie łatwo zauważyć je można na liściach dębów. Co to?

Mowa o galasach. Te mogą mieć różny wymiar oraz kolor, od brązowego przez czerwony aż po żółty.

- Sprawcą tej leśnej ciekawostki są niewielkie błonkoskrzydłe z nadrodziny galasówek, o nazwie galasówka dębianka lub też inaczej: galasówka jabłuszko czy jagodnica dębianka. Wspomniane kulki powstają podczas składania jaj przez samicę w liściu. Wraz z jajem do liścia dostaje się substancja, która wpływa na intensywny wzrost tkanki merystetycznej, dzięki czemu na liściu wyrasta narośl, w tym przypadku w kształcie kulki. W jej wnętrzu znajduje się jedna larwa, która dzięki tej ciekawej osłonie jest w stanie rozwijać się pomimo niesprzyjających zimowych warunków - mówi Jan Piotrowski z Nadleśnictwa Elbląg. Z larwy zimą rozwinie się dzieworodna samica.

Galasami nie nazywamy jedynie opisanych przez nas tworów galasówki dębianki. W świecie przyrody galasy przybierają różnorodne kształty, rozwijają się nie tylko na liściach, ale także na pędach i korzeniach, a ich powstawanie ma związek nie tylko z galasówkami, lecz również z innymi owadami, wirusami, bakteriami, nicieniami i grzybami.

- Powstają w formie nie tylko kulistych narośli, ale także szpiczastych, szyszkowatych czy czarcich mioteł. Są one wykorzystywane w przemyśle i czasem mają duże znaczenie - kontynuuje leśnik. - Choćby opisane przez nas galasy galasówki dębianki wykorzystywane były przy wytwarzaniu tanin potrzebnych do garbowania skóry, tworzenia barwników do skóry i wybarwiania na czarno stali oraz do tworzenia medykamentów.

Leki powstałe z substancji zawartych w galasach służyły do hamowania biegunek, działają sciągająco i ograniczają krwawienie, mają właściwości przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwutleniające. Z galasów tworzono także atrament.

 
oprac. TB
Leśne kulki skrywające tajemnicę

Informacje i komunikaty

Okręgu Elbląg

    82-300  Elbląg   ul. Kościuszki  106 

 

    tel. 55 233-81-06  

 

    e-mail: elblag@pzd.pl                   

Polski  Związek  Działkowców

Stowarzyszenie Ogrodowe

Okręg w Elblągu

 Polski Związek Działkowców

Stowarzyszenie Ogrodowe Okręg w Elblągu  

tel. 55 233-81-06    e-mail: elblag@pzd.pl      

82-300  Elbląg       ul. Kościuszki  106